top of page

HISTORIEK

1841

De Boch Manufacture werd in 1841 opgericht door Jean-François Boch, één van de belangrijkste aandeelhouders van de Villeroy et Boch Company, ontstaan in 1836 uit diens vereniging met de familie Villeroy. Het aardewerk van La Louvière stapt in een groep die bestaat uit die van Audun-le-Tiche, Mettlach, Vaudrevange, Eich, Echternach en Septfontaines. Het bedrijf uit La Louvière is reeds een schakel in wat later een van de grootste aardewerkgroepen ter wereld wordt.

 

Er zijn veel redenen om deze aardewerkfabriek in La Louvière op te zetten. De site genoot toen van essentiële communicatieapparatuur. Het kruispunt dat toegang geeft tot het kanaal van Charleroi (de huidige Droits de l'Homme-boulevard) is zojuist aangelegd, de trottoirs en een spoorlijn maken de toegankelijkheid van het toen nog te geïsoleerde terrein compleet.

 

Rondom de ateliers wordt geleidelijk een aardewerkstad gebouwd. Dit zijn woningen voor arbeiders, het Casino (feestzaal), het kasteel van de directeur omringd door een groot park (La Closière), patriciërshuizen voor ingenieurs die nog steeds het erfgoed van La Louvière markeren.

 

Het lijkt erop dat de site vanaf deze tijd Keramis heette (vandaar de naam Manufacture de Keramis). Deze benaming is een eerbetoon aan Atheense pottenbakkers en ongetwijfeld een reactie op Etruria, de naam die Josiah Wedgwood gaf aan de locatie van zijn beroemde fabriek nabij Stoke-on-Trent (G-B).

 

De Manufacture Boch staat samen met het staalbedrijf Boël (het huidige Duferco La Louvière) aan de oorsprong van de oprichting van de stad. De huidige territoriale greep van de site op de stad getuigt van de omvang van de industriële ontwikkeling in een volledig landelijk gebied in het eerste derde van de 19e eeuw. La Louvière, oorspronkelijk een eenvoudig gehucht in de stad Saint-Vaast, is een zeer interessant geval van een paddenstoelenstadje dat helemaal opnieuw werd gemaakt voor de behoeften van dergelijke bedrijven. Tijdens zijn geschiedenis stond Boch op het snijvlak van vooruitgang: de eerste continue gastunneloven werd in 1904 in gebruik genomen, de eerste in Europa! Deze technologische vooruitgang verlaagde kolenovens vandaag de dag tot historische monumenten. De geschiedenis van het bedrijf wordt gekenmerkt door een spannende race om de productiemiddelen te mechaniseren. Een garantie voor welvaart, het succes dat ermee gepaard gaat, maakt het daarom mogelijk om productie-eenheden te behouden die gewijd zijn aan artistieke creatie. Deze bijzondere ateliers zullen achtereenvolgens de namen "Painters 'Room", "Art Workshops" en "Art Studio - La Louve" dragen.

Vue de la faïencerie Boch Frères depuis la gare, Belgique industrielle : vue des établissements industriels de la Belgique : 2e série, 1850-55 

Vue de la faïencerie Boch Frères depuis la gare, Belgique industrielle : vue des établissements industriels de la Belgique : 2e série, 1850-55 

1985

Na anderhalve eeuw welvaart wordt de onderneming getroffen door de economische neergang van de Waalse industriële bekkens. In de jaren zestig bedroeg de productie toen 9.000 ton per jaar (4.000 ton voor servies en 5.000 ton voor de afdeling sanitair). Boch was dan in alle opzichten de belangrijkste Belgische keramische industrie.

 

In 1985 doet zich een daverend faillissement voor. De Manufactuur, die worstelde om de welvaart opnieuw op te wekken, veranderde verschillende keren van richting. De oude kantoren worden verkocht en afgebroken, ondanks het erfgoed dat ze bevatten.

BEGIN 1990...

Het idee van een museum op Boch site ontstond bij een groep enthousiastelingen onder leiding van Baudhuin Pringier (voormalig adviseur van het kabinet van minister Wathelet), die de “Stichting Boch Keramis" oprichtte voor de studie van Waalse en Brusselse keramiek. Ze publiceren een recensie, organiseren bescheiden tentoonstellingen, conferenties, bijeenkomsten van verzamelaars en zetten een kleine museumruimte op de site op. Vol optimisme kondigden ze meteen de lancering van een architectuurwedstrijd aan om "de beste oplossingen te vinden voor de integratie van zo'n ecomuseum in de omgeving van La Louvière". Het leven van deze vereniging is vluchtig. In 1994 nam het bedrijf het over en rekruteerde een historicus die dit rijke verleden moest belichten. Tijdens de Journées du Patrimoine zijn voor het eerst de laatste drie flessenovens op de site voor het publiek geopend. Meer dan tweeduizend mensen gaan daarheen. In 1999 filmden Emmanuelle Béart en Charles Berling "Les Destinées sentimentales" van Olivier Assayas op deze authentieke site van oude ovens.

Vue aérienne de la faïencerie Boch Frères Keramis, 1936

Vue aérienne de la faïencerie, 1936

1998

In 1998 wilde de stad La Louvière met de verkoop van grond van Royal Boch de ontwikkeling van een kankergezwel in het hart van de stad vermijden. Als onderdeel van een nieuwe herstructurering van het bedrijf wordt het prestigieuze administratieve gebouw van de porseleinfabriek verkocht en vernietigd voor een project om een nieuwe bioscoop te bouwen (Pescatore-project en vervolgens opgegeven). Het is een ketterij op erfgoedniveau omdat men er muurschilderingen en polychroom aardewerk van Raymond-Henri Chevallier terugvindt. Een gemeentelijk ontwikkelingsplan (PCA) beoogt daarom de volledige rehabilitatie van het 16 ha grote industrieterrein en de integratie ervan in een nieuw stedelijk kader. Het is de bedoeling dat het bedrijf dankzij de steun van doelstelling 1 een geschikter pand zal krijgen en dat er rond de flessenovens een museum komt.

2000

In 2000 legden Frédéric de Mévius en Diane Hennebert de basis voor de nieuwe versie van de Stichting Boch Keramis. Haar missie is om sporen uit het verleden te verzamelen en te bestuderen, tentoonstellingen te organiseren, studies te publiceren en oude objecten opnieuw te bewerken dankzij de knowhow die nog steeds in het bedrijf aanwezig is. Naast het verzamelen van objecten en documenten, voert de Stichting Boch Keramis ook campagne voor de classificatie van het niet meer gebruikte gebouw met de drie flessenovens, uitzonderlijke getuigenissen van de technologie voor het bakken van keramische producten (aardewerk, steengoed) uit de 19e eeuw eeuw.

2003

Een ministerieel besluit van 25 augustus 2003 gelast de classificatie van bepaalde delen van de fabriek, drie flessenovens en het gebouw waarin ze zijn ondergebracht, evenals de werkplaats ten zuiden van de flesovens. Uitgenodigd om in 2003 deel te nemen aan de wetenschappelijke raad van de Stichting Boch Keramis, stelt het Koninklijk Museum van Mariemont een partnerschap voor met de stichting voor de oprichting van een ambitieuzer centrum dat het Centrum voor Keramiek van de Franse Gemeenschap zou worden. Het project kreeg onmiddellijk de steun van de minister van Cultuur en Audiovisueel van de Franse Gemeenschap Fadila Laanan.

Vue de la salle des fours-bouteilles - Keramis
Vue de la salle des fours-bouteilles - Keramis

2008

Ten gevolge van de ineenstorting van de consumptievraag, zakte de verkoop in elkaar en kon het bedrijf nog moeilijk om zijn leveranciers te betalen. Op 17 november 2008, werd het voor zes maanden onder gerechtelijk akkoord geplaatst.

2009

Op 26 februari werd het faillissement uitgesproken, arbeiders bezetten de fabriek. Fotograaf Véronique Vercheval getuigt van deze bezetting. Zij zal een verzameling portretten van de laatste arbeiders publiceren. In juni werd de fabriek overgenomen door de Brusselse zakenman Patrick De Mayer. De meeste arbeiders behouden hun baan.

 

Op 19 maart 2009 werd de constituerende Algemene Vergadering van Keramis - Centrum voor Keramiek van de Franse Gemeenschap opgericht.

 

Op 3 april 2010 selecteerde een jury 5 kantoren (Holoffe & Vermeersch Architecture, Coton De Visscher / Le Lion / Nottebaert-Vincentelli Architects, Atelier d'Architecture Georges Eric Lantair, C-NrGy en L'Escaut-Bauwers) die deelnemen aan de tweede fase van de selectie van de aannemer. Op 29 september wordt een jury opgesteld die de vennootschap "Cotton - De Visscher - Lelion - Nottebaert - Vincentelli Architects" als projectleider kiest.

2011

Ondanks de beloftes zet de koper het personeel niet weer aan het werk. De infrastructuren worden opgebroken zonder herinvestering. Op 7 april 2011 werd het faillissement uitgesproken en werden de industriële activiteiten definitief stopgezet. De arbeiders worden beroofd. Ze hergroepeerden zich binnen de Compagnie Maritime en speelden in maart 2012 voor het eerst een toneelstuk in Le Palace in La Louvière.

2015

Keramis, het Centrum voor Keramiek van de Federatie Wallonië-Brussel opent zijn deuren op 8 mei 2015 .

 

Jean Glibert, Belgische architect en schilder, creëerde de geschilderde decoratie op de buitenkant van het gebouw. Het aldus gereproduceerde motief weerspiegelt de knetterpartijen op het oppervlak van het aardewerk.

 

Met steun van Mons 2015 creëert de Belgische keramiste Emile Desmedt een monumentaal ovensculptuur aan de rand van Keramis. Ter plaatse gekookt door een "binnenvuur", heeft het werk de vorm van een natuurlijk ontkiemend zaadje. Het beeld sloot zo permanent aan bij het landschap van La Louvière.

Vue aérienne de la façade de Keramis
bottom of page